Wspólne wychowanie po rozwodzie jako wyzwanie współczesności
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie znaczenia współpracy między rodzicami po rozwodzie i ich wspólnego zaangażowania w wychowanie dzieci jako istotnego wyzwania społecznego mającego na celu minimalizowanie szkód powodowanych przez rozwód.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Prezentowany problem badawczy odnosi się do odpowiedzi na pytania: Jakie wyzwania wynikają z kulturowych przemian związanych z rozpowszechnieniem się rozwodów? Jakie konsekwencje niesie dla rozwoju dzieci rozwód rodziców? Jaki model opieki nad dzieckiem po rozwodzie daje większe możliwości ochrony przed jego negatywnymi skutkami rozwojowymi? Poszukując odpowiedzi na te pytania, zastosowano metodę analizy literatury przedmiotu.
PROCES WYWODU: Odwołując się do badań pokazujących konsekwencje rozwodu rodziców dla dobrostanu dzieci oraz wskazując czynniki chroniące, zwrócono szczególną uwagę na kwestię jakości porozumiewania się i współpracy między rodzicami. Przedstawiono praktyczne rozwiązania podkreślające konieczność zachowania po rozwodzie wspólnej odpowiedzialności za dziecko oraz utrzymania więzi z obojgiem rodziców.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Wnioski płynące z badań dotyczących opieki współdzielonej wskazują, iż ten model opieki nad dzieckiem po rozwodzie przyczynia się do lepszej komunikacji z ojcem, lepszego przystosowania, niższych wskaźników związanych z negatywnymi emocjami i zachowaniami dzieci w wieku szkolnym i w okresie dorastania.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Ze względu na coraz większe rozpowszechnienie fenomenu „kultury rozwodu” istnieje pilna potrzeba poszerzenia dyskursu na temat opieki nad dzieckiem po rozstaniu. W tym kontekście wyraźnie obserwowana jest zmiana polegająca na przechodzeniu od skupiania się na zachowaniu praw rodzica do dziecka do dbania o jego dobro i podkreślania znaczenia jego relacji z obojgiem rodziców. Wyrazem tej tendencji jest wzrastająca popularność modelu opieki współdzielonej, skłaniająca do pogłębionej refleksji nad jego konsekwencjami.
Bibliografia
Ackerman, M. J. (2001). Clinician's guide to child custody evaluations. Hoboken, New Jersey: J. Wiley & Sons.
Afifi, T. D., Granger, D. A., Joseph, A., Denes, A., Aldeis, D. (2015). The influence of divorce and parents’ communication skills on adolescents’ and young adults’ stress reactivity and recovery. Communication Research, 42(7), 1009-1042.
Amato, P. R. (2010). Research on divorce: Continuing trends and new developments. Journal of marriage and family, 72(3), 650-666.
Bjarnason, T., Arnarsson, A. M. (2011). Joint physical custody and communication with parents: Comparative Study of 36 Western Societies. Journal of comparative family studies, 42(6).
Błażek, M. (2014). Rozwód jako sytuacja kryzysowa w rodzinie. W: I.
Janicka, H. Liberska (red.). Psychologia rodziny. Warszawa: PWN.
Bornstein M. H. (2015). Culture, Parenting, and Zero-to-Threes. Zero to three, 35(4), 2–9.
Bowlby, J. (1988). A secure base. London: Routledge.
Goldenberg, I., Goldenberg, H. (2006). Terapia rodzin. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Hetherington, E. M. (1989). Coping with Family Transitions: Winners, Losers, and Survivors. Child Development, 60(1), 1-14.
Hofstede, G. (2007). Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu. Warszawa: Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne.
Holmes, J. (1993) John Bowlby &Attachment Theory. London: Reutlege.
Kujawa M., Jezierski K. (2016) Wspólne rodzicielstwo po rozwodzie – o rozumieniu opieki naprzemiennej. [W:] A. Czerederecka (red.) Standardy opiniowania psychologicznego w sprawach rodzinnych i opiekuńczych. Kraków: Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych.
Kelly, J. B. (2012). Risk and protective factors associated with child and adolescent adjustment following separation and divorce. W: L. Drozd, M. Saini, N. Olesen, (Eds.). Parenting plan evaluations: Applied research for the family court. Oxford University Press, New York.
Kruk, E. (2013). The Equal Parent Presumption: Social Justice in the Legal Determination of Parenting After Divorce. Montreal/Kingston: McGill-Queen’s University Press.
Maccoby, E. E., Depner, C. E., & Mnookin, R. H. (1990). Coparenting in the second year after divorce. Journal of Marriage and the Family, 52(1), 141-155.
Mahrer, N., Sandler, I., Wolchik, S., Winslow, E., Moran, J.; Weinstock, D. (2016). How Do Parenting Time and Interparental Conflict Affect the Relations of Quality of Parenting and Child Well-Being Following Divorce? W: L. Drozd, M. Saini, N. Olesen, (Eds.). Parenting plan evaluations: Applied research for the family court. Oxford University Press, New York.
Murphy, S.E., Jacobovitz, D.B., Hazen, N.L. (2016) What’s so Bad About Competitive Co-parenting? Family-Level Predictors of Children’s Externalizing Symptoms. Journal of Child and Family Studies, 25(5), 1684–1690.
Nielsen, L. (2013). Shared residential custody: Review of the research. American Journal of Family Law, 26, 61-71.
Pruett, M. K., Donsky, T. (2011). Coparenting after divorce: Paving pathways for parental cooperation, conflict resolution, and redefined family roles. W: McHale, J. P., Lindahl, K. M. (Eds). Coparenting: A conceptual and clinical examination of family systems. Washington DC: American Psychological Association.
Rocznik Demograficzny 2017. Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych.
Slany, K. (2008). Alternatywne formy życia małżeńsko-rodzinnego w ponowoczesnym świecie. Kraków: Nomos.
Trinder, L. (2010). Shared Residence: A Review of Recent Research Evidence. Child and Family Law Quarterly, 22(4), 475-498.
Whitehead, B. D. (1996). Divorce Culture: Rethinking Our Commitments to Marriage and Family. New York: Vintage Books.
Copyright (c) 2019 Kamil Jezierski
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
