Pedagogika ignacjańska w świecie VUCA
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest ukazanie charakterystycznego dynamizmu pedagogiki ignacjańskiej, która może pomóc współczesnemu człowiekowi odnajdywać orientację życiową ukierunkowaną na najważniejszy cel oraz poczucie sensu. Celem jest także rozszerzenie zastosowania modelu pedagogiki ignacjańskiej poza rzeczywistością edukacyjną.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Rozwinięty w artykule problem badawczy brzmi: Co ma do zaproponowania pedagogika ignacjańska człowiekowi żyjącemu w rzeczywistości określanej jako świat VUCA? Poszukując odpowiedzi, zastosowano analizę literatury.
PROCES WYWODU: W artykule krótko scharakteryzowano rzeczywistość VUCA, odnosząc ją do codziennego życia. Wskazano potrzebę posiadania wskazówek dla efektywnego poruszania się po doświadczaniu życia. Tych wskazówek poszukiwano w dynamice modelu pedagogiki ignacjańskiej. Wskazano, jak można dostosować ów model do funkcjonowania w rzeczywistości VUCA.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Pozostając w logice ignacjańskiej zasady dostosowania do osób, miejsca i czasu, wykazano, jak dynamizm pedagogiki ignacjańskiej może współczesnemu człowiekowi pomóc znajdować poczucie własnej pełnomocności.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Warto, aby współczesny człowiek nie ustawał w poszukiwaniu celu ostatecznego i poczucia sensu w doświadczaniu życia. Pedagogika ignacjańska może stanowić odpowiedź czy antidotum na świat generujący chaos wynikający z przenikania się w nim zmienności, niepewności, złożoności i niejednoznaczności. Rekomendacja taka jest możliwa dzięki ignacjańskiej zasadzie dostosowania do osób, miejsca i czasu.
Bibliografia
Bauman, Z. (2009). Sztuka życia (T. Kunz, tłum.). Wydawnictwo Literackie.
Błasiak, A. (2019a). Tendencje zmian we współczesnych rodzinach w ponowoczesności. Horyzonty Wychowania, 18(45), 11-21. DOI:10.17399/HW.2019.184501.
Błasiak, A. (2019b). Między (nie)obecnością a zaangażowaniem. Rodzicielstwo rekonstruowane w ponowoczesności. Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.
Charakterystyczne cechy jezuickiego wychowania. (2006). W: B. Steczek (red.), Podstawy edukacji ignacjańskiej (s. 7-95). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM.
Chrost, M. (2018). Refleksyjność wyzwaniem współczesnego świata. Studia Paedagogica Ignatiana, 21(4), 55-66. https://doi.org/10.12775/SPI.2018.4.003
Dybowska, E. (2013). Wychowawca w pedagogice ignacjańskiej. Akademia Ignatianum, Wydawnictwo WAM.
Giddens, A. (2010). Nowoczesność i tożsamość (A. Szulżycka, tłum.). Wydawnictwo Naukowe PWN.
Hadar, L.L., Ergas, O., Alpert B. i Ariav, T. (2020). Rethinking teacher education in a VUCA world: student teachers’ social-emotional competencies during the Covid-19 crisis. European Journal of Teacher Education, 43(4), 573-586. https://doi.org/10.1080/02619768.2020.1807513
Horowski, J. (2019). Wspólnota przestrzenią odkrywania sensu życia. Implikacje teorii socjologicznej Margaret S. Archer. Teologia i Moralność, 14(26), 10-22. https://doi.org/10.14746/TIM.2019.26.2.1
Johansen, B. (2012). Leaders make the future: Ten new leadership skills for an uncertain world(wyd. 2). Berrett-Koehler Publishers, Inc.
Konstytucje Towarzystwa Jezusowego wraz z przypisami Kongregacji Generalnej XXXIV oraz Normy Uzupełniające zatwierdzone przez tę samą Kongregację. (2001). Wydawnictwo WAM.
Królikowski, W. (2011). Duchowy rozwój. Dynamika Ćwiczeń duchowych św. Ignacego Loyoli. Wydawnictwo WAM.
Królikowski, W. (2020). Ignacjańskie Reguły rozeznawania duchów. Działanie duchów na drodze duchowego regresu człowieka. Warszawskie Studia Teologiczne, 33(1), 102-121. https://doi.org/10.30439/WST.2020.1.6
Królikowski, W. (red.). (2017). Znaczenie refleksji w duchowości ignacjańskiej. Wokół rachunku sumienia według św. Ignacego Loyoli. Wydawnictwo WAM, Księża Jezuici.
Lawrence, K. (2013). Developing leaders in a VUCA environment. UNC Kenan-Flagler Business School. https://www.cfmt.it/sites/default/files/af/materiali/Developing-leaders-in-a-vuca-environment.pdf
Loyola, I. (2002). Ćwiczenia duchowne (M. Bednarz, tłum.). Wydawnictwo WAM.
Marek, Z. (2017). Pedagogika towarzyszenia. Perspektywa tradycji ignacjańskiej. Akademia Ignatianum.
Marek, Z. (2021). Pedagogia i pedagogika ignacjańska (jezuicka). Horyzonty Wychowania, 20(56), 11-21. https://doi.org/10.35765/hw.2071
Mariański, J. (2021). Sens życia w świadomości młodzieży polskiej – analiza socjopedeagogiczna. Chowanna, 1-25. https://doi.org/10.31261/CHOWANNA.2021.56.03
Michalski, M.A. (2017). Spirituality, family, socialization and people (soft) skills development for a VUCA world. W: S.S. Nandram i P.K. Bindlish (red.), Managing VUCA through integrative self-management (s. 119-130). Springer.
Pedagogia ignacjańska – podejście praktyczne. (2006). W: B. Steczek (red.), Podstawy edukacji ignacjańskiej (s. 97-165). Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna „Ignatianum”, Wydawnictwo WAM.
Piątkowska, A., (2021). Przywództwo w świecie VUCA. Jak być skutecznym liderem w niepewnym środowisku. One Press.
Rubin, J., Grabowski, W. i Naumiuk, M. (2019). Zwinnologia. Innowacyjne podejście do zarządzania zmianą. MT Biznes.
Satō, H. i Itō, Y. (2021). Ignatian pedagogy and its religious inspirations. Horyzonty Wychowania, 20(56), 97-103. https://doi.org/10.35765/hw.2194
Sheldrake, P. (2019). Pragnienia. Ukryte źródło duchowości (A. Gomola, tłum.). Wydawnictwo WAM.
Sladek, A. (2017). Rola refleksyjności w kontekście procesu autokreacji ludzi dorosłych. W: I. Paszenda (red.),Codzienność jako wyzwanie edukacyjne. Tom 2: Refleksyjność w codzienności edukacyjnej (s. 47-61).Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego.
van Saane, J. (2019). Personal leadership as form of spirituality, W: J. (Kobus) Kok i S.C. van den Heuvel (red.), Leading in a VUCA world (s. 43-57). SpringerOpen.
Worley, Ch. G. i Jules, C. (2020). COVID-19’s uncomfortable revelations about agile and sustainable organizations in a VUCA world. The Journal of Applied Behavioral Science, 56(3), 279-283. https://doi.org/10.1177/0021886320936263
Copyright (c) 2022 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
