Dziecięca matematyka w przestrzeni baśniowej – studenckie kreacje narracyjne
Abstrakt
CEL NAUKOWY: Celem badań była analiza studenckich bajek matematycznych skierowanych do uczniów klas 1-3 szkoły podstawowej. Analiza ta posłużyła do ustalenia składników narracyjnych modelowej bajki matematycznej.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: W artykule zastosowałyśmy analizę narracyjną, zwracając uwagę na literackość bajek oraz specyfikę zadań matematycznych, determinujących fabułę analizowanych tekstów. Skoncentrowałyśmy się na wyłonieniu cech modelowej bajki matematycznej, adresowanej do uczniów klas 1-3.
PROCES WYWODU: Genezę podjętego tematu wyjaśnia Wprowadzenie. Kluczowe rozdziały artykułu (Świat przedstawiony w studenckich bajkach matematycznych oraz Typowe i nietypowe zadania tekstowe w narracjach bajkowych) obejmują analizę jakościową materiału badawczego oraz walorów edukacyjnych bajek matematycznych.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Modelowa bajka matematyczna bezpośrednio służy do aktywizacji intelektualnej ucznia. Na plan pierwszy wysuwają się w niej treści matematyczne, służące celom dydaktycznym i literackim – grze intertekstualnej. Wyłoniony model bajki matematycznej jest semantycznie i stylistycznie spójny, dostarcza przeżyć estetycznych i satysfakcji poznawczej.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Standard bajek matematycznych odzwierciedla poziom gotowości studentów do tworzenia materiałów dydaktycznych i praktycznego zastosowa- nia efektów kształcenia uniwersyteckiego. Połączenie bajki i matematyki stwarza przestrzeń do aktywności nadawcy i odbiorcy.
Bibliografia
Baluch, A. (1996). Pogaduszki do poduszki (o literaturze dla najmłodszych). Wydawnictwo Edukacyjne.
Bugajska-Jaszczołt, B. i Czajkowska, M. (2015). Zadania niestandardowe w teorii i praktyce nauczania w klasach I-III. W: Z. Semadeni, E. Gruszczyk-Kolczyńska, G. Treliński, B. Bugajska-Jaszczołt i M. Czajkowska, Matematyczna edukacja wczesnoszkolna. Teoria i praktyka (s. 245- 270). Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP.
Cieślikowski, J. (1975). Literatura i podkultura dziecięca. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
Gajownik, S. (2014). Polimedialność baśni klasycznych na przykładzie „Królewny Śnieżki” braci Grimm. W: B. Niesporek-Szamburska i M. Wójcik-Dudek (red.), Wyczytać świat – międzykulturowość w literaturze dla dzieci i młodzieży (s. 267-278). Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (1992). Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. i Zielińska, E. (2015). Dziecięca matematyka – dwadzieścia lat później. Książka dla rodziców i nauczycieli starszych przedszkolaków. Bliżej Przedszkola.
Kalinowska, A. (2018). Matematyczne kompetencje przyszłych nauczycieli wczesnej edukacji jako potencjalne źródło realizowanej przez nich metodyki. Perspektywa konstruktywistyczna. Forum Oświatowe, 30(2), 51-66.
Kostecka, W. (2014). Baśń postmodernistyczna: przeobrażenie gatunku. Intertekstualne gry z tradycją literacką. Wydawnictwo Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich.
Kowalczyk, K. (2017). Transformacje wzorców baśniowych w literaturze dziecięcej obecnej na współczesnym rynku wydawniczym. Acta Universitatis Vratislaviensis, 3813. Literatura i Kultura Popularna XXIII, 135-151.
Leszczyński G. (2010). Bunt czytelników. Proza inicjacyjna netgeneracji. Wydawnictwo Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich.
Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych (2017). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wy- chowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły pod- stawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej (Dz.U. poz. 356, z późn. zm.).
Puchalska, E. i Semadeni, Z. (1981). Nowe spojrzenie na zadania tekstowe. W: Z. Semadeni (red.), Nauczanie początkowe matematyki. Podręcznik dla nauczyciela. T. 1 (s. 45-52). Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Raszka, R. i Bortliczek M. (2022). Studenckie bajki matematyczne – specyfika akademickiego projektu edukacyjnego oraz dobór kategorii analitycznych. W: E. Ogrodzka-Mazur, U. Szuścik i A. Szafrańska (red.), Edukacja małego dziecka. Sytuacja społeczna dzieci w rodzinie, przedszkolu i szkole. T. 17 [w druku]. Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
Ruszkowski, M. (2019). Nomina appellativa w funkcji imion własnych postaci literackich – zagadnienia ortograficzne. Respectus Philologicus, 35(40), 44-50.
Skowronek, B. (2010). Tekst, dyskurs, narracja a szkolna edukacja językowa. Postulaty metodo- logiczne. W: J. Nocoń i E. Łucka-Zając (red.), Uczeń w świecie języka i tekstów (s. 65-73). Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego.
Stewart, I. (2012). Stąd do nieskończoności. Przewodnik po krainie dzisiejszej matematyki (J. Bańkowski, tłum.). Prószyński Media.
Tokarski, R. (2014). Semantyka, onomazjologia i narracje o świecie. W: D. Filar i D. Piekarczyk (red.), Narracyjność języka i kultury. Literatura i media (s. 117-128). Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
Woźniak, M. (2013). Adaptacja w przekładach dla dzieci – gawęda terminologiczna. Filoteknos, 3, 22-35.
Copyright (c) 2022 Horyzonty Wychowania
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Uwagi dotyczące praw autorskich
Autorzy publikujący w tym czasopiśmie wyrażają zgodę na następując warunki:
- Autorzy zachowują prawa autorskie, przyznając czasopismu prawo do pierwszej publikacji swojego tekstu jednocześnie zarejestrowanego pod numerem licencji CC BY-ND, która pozwala innym na korzystanie z tego tekstu z uznaniem autorstwa tekstu oraz pierwotnej publikacji w tym czasopiśmie.
- Autorzy proszeni są o nawiązywanie odrębnych, dodatkowych porozumień wynikających z umowy, dotyczących dystrybucji opublikowanej w czasopiśmie wersji tekstu nie na prawach wyłączności (np. opublikowanie go w repozytorium instytucji lub w innym czasopiśmie), z potwierdzeniem pierwszej publikacji w tym czasopiśmie.
Wyraża się zgodę i zachęca autorów do publikacji ich tekstu w Internecie (np. w repozytorium instytucji lub na jej stronie internetowej) przed lub podczas procesu składania tekstu jako, że może to prowadzić do korzystnych wymian oraz wcześniejszego i większego cytowania opublikowanego tekstu (Patrz The Effect of Open Access). Zalecamy wykorzystanie dowolnego portalu stowarzyszeń badawczych z niżej wymienionych:
