Współpraca szkoły i rodziny jako istotny czynnik optymalizacji procesów wychowania i kształcenia najmłodszego pokolenia
Abstract
CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest przedstawienie teoretycznych podstaw, zasad i założeń współpracy dwóch podstawowych środowisk wychowawczych – rodziny i szkoły, przed którymi zostało postawione zadanie kształtowania wartościowych cech osobowości, optymalnego i wszechstronnego rozwoju dzieci i młodzieży.
PROBLEM I METODY BADAWCZE: Przedstawiony problem badawczy dotyczy odpowiedzi na pytanie: jakie są fundamentalne założenia, zasady i determinanty współczesnej współpracy szkoły i rodziny, której celem jest optymalizacja procesów wychowania i kształcenia dzieci i młodzieży. Zastosowano analizę literatury i syntezę wniosków oraz przegląd raportów z badań naukowych dotyczących podjętej problematyki.
PROCES WYWODU: W założeniach pedagogiki obecny jest pogląd dotyczący potrzeby innowacyjnej i twórczej współpracy szkoły i rodziny, która powinna mieć wielopodmiotowy charakter i opierać się na współpracy, współdziałaniu i partnerstwie realizowanym w dialogu. Odwołując się do naukowych opracowań ukazano pojęcia i założenia współpracy tych dwóch środowisk, stan aktualny, korzyści, jakie ze sobą niesie współdziałanie oraz determinanty, które to utrudniają.
WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Z przeprowadzonych analiz wynika, że rodzina i szkoła muszą ze sobą współpracować w oparciu o partnerski dialog, aby tworzyć zharmonizowany i spójny system oddziaływań wychowawczych i opiekuńczych wobec młodego pokolenia, aby zostały zaspokojone w optymalnym stopniu jego potrzeby rozwojowe i edukacyjne.
WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Szkoła i rodzina w ramach współpracy, której celem jest wzajemne wsparcie, powinny wypracować własny, zharmonizowany model (system) edukacyjnej działalności oparty na zaakceptowanych ideach i założeniach oraz na oczekiwaniach partnerów edukacyjnych, których winna łączyć symetryczna i partnerska relacja oraz zaangażowanie w realizację wspólnych celów i zadań.
References
Babiuch, M. (2002). Jak współpracować z rodzicami „trudnych” uczniów?. Warszawa: WSiP.
Banasiak, M. (2013). Współpraca rodziny ze szkołą w kontekście reformy edukacyjnej w Polsce, Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.
Bibik, R. (2009). Partnerstwo rodziny i szkoły – fikcja czy rzeczywistość?. W: A. Ładyżyński (red.), Rodzina we współczesności, Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT, 147-161.
Bieroń, K. (2012). Potencjał współpracy. W: G. Mazurkiewicz (red.), Jakość edukacji. Różnorodne perspektywy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 288-296.
Błasiak, A. (2015). Współczesne rodzicielstwo – tendencje zmian i ich uwarunkowania. W: J. Karbowniczek, A. Błasiak, E. Dybowska, (red.), Dziecko, rodzina, wychowanie. Wybrane konteksty. Kraków: Akademia Ignatianum w Krakowie, 47-68.
Bobula, S. (2012). Rodzice partnerami szkoły. Partnerstwo, czyli co?. W: G. Mazurkiewicz (red.), Jakość edukacji. Różnorodne perspektywy. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 297-310.
Borawska, I. (2010). Współpraca nauczycieli z rodzicami na przykładzie szkoły podstawowej. W: A. Regulska (red.), Pedagogika rodziny - wybrane problemy. Warszawa: Wydawnictwo i Drukarnia Diecezji Rzeszowskiej, 65-92.
Janke, A.W., Kawula, S. (2007). Stosunki rodziny i szkoły. Integracja i syntonia. W: S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke (red.), Pedagogika rodziny. Obszar i panorama problematyki. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 219-262.
Kochan, K. (2001). Współpraca nauczycieli i rodziców jako jeden z warunków pomyślnej integracji dzieci niepełnosprawnych w edukacji wczesnoszkolnej. W: I. Nowosad (red.), Nauczyciele i rodzice. Współpraca w wychowaniu. Zielona Góra: WSNHiS, 153-159.
Kozubska, A. (2004). Rodzice w zreformowanej szkole. Mit czy rzeczywistość ?. W: A. W. Janke (red.), Pedagogika rodziny na progu XXI wieku. Rozwój, przedmiot, obszary refleksji i badań, Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „AKAPIT”, 311-322.
Krzesińska-Żach, B. (2007), Rodzice znaczącym podmiotem edukacji szkolnej. W: D. Opozda (red.), Rodzicielstwo. Wybrane zagadnienia kontekstów edukacyjnych. Lublin: Wydawnictwo KUL, 289-295.
Łobocki, M. (1994). Organizowanie pracy wychowawczej z dziećmi i młodzieżą. Lublin: Wydawnictwo UMSC.
Maszke, A. W. (2002). Współpraca i partnerstwo rodziców i nauczycieli. W: A. Karpińska (red.), Edukacja w dialogu i reformie. Białystok: Trans Humana, 67-80.
Mendel, M. (2004). Aktywna szkoła – bierni rodzice: anomia, mit czy przemieszczenie znaczeń?. W: A. W. Janke (red.), Pedagogika rodziny na progu XXI wieku. Rozwój, przedmiot, obszary refleksji i badań. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „AKAPIT”, 297-310.
Nalskowski, A. (2002). Przestrzenie i miejsca szkoły, Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Okoń, W. (1987). Słownik pedagogiczny. Warszawa: PWN.
Ryk, A. (2008). Współczesna rodzina wobec wybranych problemów ponowoczesności. W: B. Muchacka, Rodzina w kontekście współczesnych problemów wychowania. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PAT, 33-40.
Segiet, W. (1999). Rodzice – nauczyciel. Wzajemne stosunki i reprezentacje, Poznań - Warszawa: Książka i Wiedza.
Ustawa z dnia 25 lipca 1998 roku o zmianie ustawy o systemie oświaty. Dziennik Ustaw 1998, nr 117, poz.759; nr 162, poz. 1126).
Winiarski, M. (2000). Rodzina, szkoła, środowisko lokalne: problemy edukacji środowiskowej. Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
Zając, D. (2004). Niektóre zasady społeczne we współpracy szkoły i rodziny. W: A. W. Janke (red.), Pedagogika rodziny na progu XXI wieku. Rozwój, przedmiot, obszary refleksji i badań. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne „AKAPIT”, 323-329.
Copyright (c) 2017 HORIZONS OF EDUCATION
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish in this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright to their work while granting the journal the right of first publication. The work will be simultaneously licensed under a CC BY-ND license, which permits others to share the work with proper credit given to the author and the original publication in this journal.
- Authors may enter into additional, non-exclusive agreements for the distribution of the published version of the work (e.g., posting it in an institutional repository or publishing it in another journal), provided that the original publication in this journal is acknowledged.
We allow and encourage authors to share their work online (e.g., in institutional repositories or on personal websites) both before and during the submission process, as this can foster beneficial exchanges and lead to earlier and increased citations of the published work. (See The Effect of Open Access). We recommend using any of the following academic networking platforms: