Rola systemu oświaty w kreowaniu warunków rozwoju gospodarki opartej na wiedzy w Polsce
Abstract
Cel naukowy: Celem artykułu jest analiza dwóch przypadków systemów edukacyjnych w Singapurze i w Finlandii, porównanie ich z systemem edukacji w Polsce, konfrontacja wyników analizy z wybranymi wskaźnikami pozycji konkurencyjnej gospodarek tych krajów.
Problem i metody badawcze: Autor formułuje następujący problem badawczy: jaki powinien być system oświaty, aby wspierał konkurencyjność gospodarki aspirującej do miana opartej na wiedzy? Autor stawia hipotezę, iż warunkiem kształtowania i powiększania orientacji przedsiębiorczej społeczeństwa polskiego oraz innych jego kompetencji niezbędnych w procesie budowania gospodarki opartej na wiedzy jest gruntowna przebudowa programowa edukacji podstawowej i gimnazjalnej na wzór rozwiązań wprowadzonych w Singapurze i Finlandii. Kształcenie krytycznego myślenia, umiejętności zadawania pytań i formułowania rozwiązań, kompetencji interpersonalnych i pracy zespołowej, wzbudzanie ciekawości i pasji u dzieci, wpajanie im wzorców zachowań innowacyjnych i przedsiębiorczych oraz indywidualizacja procesu kształcenia oparta na ich zainteresowaniach i zdolnościach na wczesnych etapach edukacji są uznawane za czynniki sukcesu społeczno-gospodarczego tych dwóch państw.Jako metody badawcze zastosowano analizę przypadków (case study) trzech wybranych systemów oświaty oraz analizę statystyk wielonarodowych charakteryzujących konkurencyjność poszczególnych gospodarek narodowych.
Proces wywodu: Nowa ekonomia XXI wieku oznacza reorientację współczesnej gospodarki polegającą na stopniowym przechodzeniu od gospodarki tradycyjnej do gospodarki opartej na wiedzy. Dotychczasowe konkurowanie państw, regionów i przedsiębiorstw na bazie ich zasobów materialnych ustępuje powoli miejsca konkurowaniu zasobami niematerialnymi, takimi jak: kapitał intelektualny, wiedza czy innowacyjne technologie. O możliwościach rozwoju w coraz większym stopniu będzie decydować potencjał intelektualny i społeczny. Warunkiem krytycznym w procesie budowania gospodarki opartej na wiedzy są kompetencje zawodowe pracowników, ich obycie w technologiach ICT, umiejętności komunikacyjno-lingwistyczne, obycie międzynarodowe a przede wszystkim silna orientacja przedsiębiorcza: skłonność do podejmowania ryzyka, innowacyjność, kreatywność i pasja – stanowiące kompetencje miękkie. Najlepszym środowiskiem regularnego i efektywnego kształtowania tego typu kompetencji jest szkoła podstawowa i ponadpodstawowa.
Wyniki analizy naukowej: Konkurencyjność polskiej gospodarki jest niska a polski system oświaty nastawiony na transfer werbalnych treści programowych nie kształci kompetencji kluczowych w nowej ekonomii XXI wieku.
Rekomendacje: Autor rekomenduje wprowadzenie zmian do systemu oświaty w Polsce na wzór sprawdzonych rozwiązań w Singapurze i Finlandii.
References
Bibliografia
Agency for Science,Technology and Research. (2013). National Survey of Research and Development in Singapore,
http://www.a-star.edu.sg/Portals/0/media/RnD_Survey/RnD_2013.pdf, [3.02.2016]
Berger, B. (red). (1994). Kultura przedsiębiorczości. Warszawa, Oficyna Literatów „Rój”.
CRiDO TAXAND. (2014). Raport o stanie patentowania w Polsce, http://taxand.pl/attachments/Book/Raport%20o%20stanie%20patentowania%20w%20Polsce%20Crido%20Taxand_2014.pdf ,[3.02.2016].
Drucker, P. F. (1993). Post-Capitalist Society. New York, Harper Business.
Nagórny, N. (2011). Rola polityki przemysłowej w strategii rozwoju społeczno-gospodarczego Polski i Unii Europejskiej, Problemy regionalizmu i globalizacji. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 221, ss. 476-477.
Ng Pak Tee. (2004). Innovation and Enterprise in Singapore Schools, Educational Research for Policy and Practice 3, ss. 183–198.
OECD – Finland report. (2010). Finland:Slow and Steady Reform for Consistently High Results, http://www.oecd.org/pisa/pisaproducts/46581035.pdf, [3.02.2016].
OECD. (2013). Structural Policy. Country notes. Singapore, http://www.oecd.org/dev/asia-pacific/Singapore.pdf, [3.02.2016]
OECD Factbook. (2013). Economic, Environmental and Social Statistics. Expenditure on R&D, http://dx.doi.org/10.1787/factbook-2013-60-en [ 3.02.2016].
OECD, 2013. Science&Technology, http://www.oecd.org/std/08_Science_and_technology.pdf, [3.02.2016]
OECD. (2015). Science, Technology and Industry Scoreboard 2015 Innovation for growth, https://books.google.pl/books?id=9abGCgAAQBAJ&printsec=frontcover&hl=pl#v=onepage&q&f=false, [3.02.2016].
Ohmae, K. (1990). The Borderless World. New York: HarperCollins.
PCT. (2015). Yearly Review, http://www.wipo.int/edocs/pubdocs/en/wipo_pub_901_2015.pdf, [3.02.2016].
PISA. (2016). http://www.bbc.com/news/business-26249042, https://pl.wikipedia.org/wiki/PISA_(badanie), http://www.telegraph.co.uk/education/leaguetables/10488555/OECD-education-report-subject-results-in-full.html, [3.02.2016].
Popczyk W. (2013). Przedsiębiorstwa rodzinne w otoczeniu globalnym. Analiza porównawcza ekspansji międzynarodowej firm rodzinnych i nierodzinnych z rynku NewConnect, Łódź, WUŁ.
Porter, M. (1998). The Competitive Advantage of Nations. New York, The Free Press.
Singapore Ministry of Education. (2010). Building a National Education System for the 21st century: The Singapore Experience, https://www.edu.gov.on.ca/bb4e/Singapore_CaseStudy2010.pdf [3.02.2016].
Singapore Ministry of Education. (2016). https://www.moe.gov.sg/education/primary/, [3.02.2016].
UNESCO. (2015). EFA National Review Finland, http://unesdoc.unesco.org/images/0022/002299/229932E.pdf, [3.02.2016].
WEF. (2015). Competitiveness rankings, http://reports.weforum.org/global-competitiveness-report-2015-2016/competitiveness-rankings/, [3.02.2016].
Copyright (c) 2016 HORIZONS OF EDUCATION
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Authors who publish in this journal agree to the following terms:
- Authors retain the copyright to their work while granting the journal the right of first publication. The work will be simultaneously licensed under a CC BY-ND license, which permits others to share the work with proper credit given to the author and the original publication in this journal.
- Authors may enter into additional, non-exclusive agreements for the distribution of the published version of the work (e.g., posting it in an institutional repository or publishing it in another journal), provided that the original publication in this journal is acknowledged.
We allow and encourage authors to share their work online (e.g., in institutional repositories or on personal websites) both before and during the submission process, as this can foster beneficial exchanges and lead to earlier and increased citations of the published work. (See The Effect of Open Access). We recommend using any of the following academic networking platforms:
